فرش دستباف نما چیست؟

زمانی که برای خرید و انتخاب فرش به نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌های عرضه‌کننده این محصول مراجعه می‌کنید با اصطلاحات و عناوین مختلفی مواجه خواهید شد که نام برخی از آنها برایتان ناآشنا است. فرش دستباف نما یا یا طرح دستباف از جمله این اصطلاحات است که برای برخی فرش‌ها به کار می‌رود. همانطور که می‌دانید فرش‌ها دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. در این مقاله قصد داریم به بررسی فرش‌های دستباف نما پرداخته و در خصوص ویژگی‌ها و ارزش خرید آن توضیحاتی را به شما عزیزان ارائه دهیم.

معرفی فرش دستباف نما یا دستباف گونه

فرش دستباف از هنرهای کهن و قدیمی نزد ایرانیان بوده که همچنان از محبوبیت بالایی در دنیا برخوردار است. این زیرانداز با توجه به دوام بالا و کیفیت بی‌نظیری که دارد جزو صنایع دستی با ارزش و قیمتی به شمار می‌آید. طرح و نقش اغلب فرش‌های دستباف ایرانی فوق‌العاده بوده و نشانگر فرهنگ، هنر و قدمت کشورمان هستند.
با توجه به ارزشمندی این فرش‌ها می‌توان پی به قیمت بالا و گران آن‌ها برد. بسیاری از مردم تمایل دارند در منزل از فرش‌های دستباف استفاده کنند اما برای خرید این محصول با محدودیت بودجه مواجه هستند. بر همین اساس تولیدکنندگان فرش اقدام به تولید و عرضه فرش دستباف نما یا همان طرح دستباف کرده‌اند. 

فرش طرح دستباف و ویژگی‌های آن

تمامی فرش‌ها دارای دو مشخصه تراکم و شانه هستند که بر اساس آن دسته‌بندی می‌شوند. هرچه میزان تراکم و شانه فرش بیشتر باشد در واقع از ارزش بالاتری برخوردار است. فرش‌های دستباف نیز با توجه به تراکم و شانه بالایی که دارند جزو فرش‌های ارزشمند در بازار به شمار می‌آیند. با افزایش تراکم، میزان وزن و فشردگی فرش بیشتر می‌گردد و با افزایش شانه، طرح و نقش فرش دارای ظرافت و دقت بیشتری خواهد بود. 
همین ویژگی‌ها در فرش‌های دستباف نما با میزان کمتری قابل مشاهده است. البته فرش‌های طرح دستباف از تراکم و شانه بیشتری در مقایسه با فرش‌های ماشینی معمولی برخوردار هستند. بسیاری از فرش‌های دستباف نما دارای شانه‌ای بیشتر از هزار و تراکم بیشتر از دو هزار هستند. در واقع هرچه میزان تراکم و شانه فرش‌های طرح دستباف بیشتر باشد، شباهت بیشتری به فرش‌های دستباف خواهند داشت. به طوری که در اغلب مواقع خریداران تفاوتی میان فرش‌های دستباف اصل و فرش‌های دستباف نما دارای۴ هزار تراکم و ۱۵۰۰ شانه، مشاهده نخواهند کرد.
 فرش‌های دستباف گونه با توجه به فشردگی بالا و ریز بافت بودن از نظر ظاهری به فرش‌های دستباف بسیار شبیه هستند. با توجه به ویژگی فوق است که با وجود ماشینی بودن به این فرش‌ها طرح دستباف گفته می‌شود.
البته فرش‌های دستباف نما از نظر بافت نیز تفاوت‌هایی با فرش‌های ماشینی دارند. این فرش‌ها هرچند که به وسیله دستگاه‌های بافندگی تهیه و بافته می‌شوند اما از نظر گره‌زنی و طریقه بافت شباهت بسیاری به فرش‌های دستباف دارند. تنها تفاوت بافت آن‌ها این است که به جای هنر دست از دستگاه در تولید آنها بهره گرفته می‌شود. چنانچه یک فرش دستباف نما را در کنار فرش دستباف قرار دهید امکان تشخیص آنها از لحاظ دستباف یا ماشینی بودن را نخواهید داشت. حتی اگر پشت فرش‌ها را مشاهده کنید، از نظر بافت گره نیز بسیار به هم شبیه هستند. تشخیص دستباف یا دستباف نما بودن این فرش‌ها نیاز به تخصص بالایی دارد که از عهده کارشناسان فرش برمی‌آید.

بررسی فرش دستباف نما از نظر طرح و نقش

فرش‌های ماشینی معمولاً از نظر طرح و نقش دارای تنوع بیشتری نسبت به فرش‌های دستباف هستند. بر همین اساس فرش‌های دستباف نما که نوعی فرش ماشینی به شمار می‌آیند نیز در طرح‌های مختلفی از جمله مدرن، کلاسیک، وینتیج و… تولید و عرضه می‌شوند. بنابراین فرش‌های دستباف نما با توجه به سبکی که دارند از نظر طرح و نقش با یکدیگر متفاوت هستند.
فرش‌های طرح دستباف در سبک کلاسیک با طرح‌های اصیل و زیبای ایرانی در هم آمیخته شده که می‌توانند زیبایی و جذابیت بالایی به محیط و دکوراسیون ببخشند. از این فرش‌ها اغلب جهت دکوراسیون‌های کلاسیک، نئو کلاسیک و سنتی می‌توان استفاده کرد.
فرش دستباف نما در سبک مدرن نیز با طرح و نقشی متفاوت از نوع کلاسیک بافته و تهیه می‌شوند. طرح‌های انتزاعی بسیار زیبا که گاهی خلوت و گاهی بسیار شلوغ که با تناقض‌هایی همراه شده است می‌تواند جلوه‌ای باشکوه را در فضای منزل ایجاد نماید. چنانچه دکوراسیون منزل شما به سبک مدرن است استفاده از فرش‌های دستباف نما طرح مدرن گزینه ایده‌آلی خواهد بود.
فرش‌های طرح دستباف مدل نئوکلاسیک که به تازگی در دنیای فرش باب شده‌اند از ویژگی‌های اشتراکی بسیاری میان فرش‌های مدرن و کلاسیک برخوردار هستند. فرش‌های طرح وینتیج از جمله مدل‌های نئوکلاسیک است که طرح و نقشی مدرن یا سنتی با نمایی کهنه دارد.

آشنایی با انواع طرح‌های فرش طرح دستباف

فرش دستباف نما در طرح‌های مختلفی در بازار موجود هستند که از معروف‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
فرش طرح دستباف کاشان: طرح و نقش این مدل فرش گردان ولچک بوده که معمولاً با گل‌های کرم همراه است. همچنین اغلب فرش‌های دستباف نما کاشان دارای زمینه لاکی هستند.
فرش طرح دستباف ترکمن: این مدل فرش‌ها دارای نقش‌های هندسی و طرح‌های آجری و خشتی با زمینه لاکی هستند.
فرش طرح دستباف تبریز: در بافت بسیاری از فرش‌های دستباف تبریزی از نخ ابریشم استفاده می‌شود که باعث شده جزو فرش‌های اعیان و گرانبها باشند.
فرش طرح دستباف کرمان: فرش‌های دستباف نما کرمان اغلب دارای رنگ‌های متنوع با نقش گل، درخت و برگ هستند.
فرش طرح دستباف قم: بسیاری از فرش‌های این طرح دارای نقش ترنج شاه عباسی و لچک هستند که با طرح‌های محرابی، محرمات و شکارگاهی همراه شده‌اند. از دیگر ویژگی‌های فرش طرح دستباف قم می‌توان به زمینه روشن آنها اشاره کرد.

سخن پایانی

با توجه به اینکه فرش دستباف نما از نظر بافت، تراکم و شانه بسیار شبیه به فرش‌های دستباف هستند، در نتیجه ارزش خرید بالایی دارند. این مدل فرش‌ها قیمتشان نسبت به فرش‌های دستباف ارزان‌تر و در مقایسه با فرش‌های ماشینی کمی گران‌تر هستند. بنابراین فرش‌های طرح دستباف یا دستباف گونه برای افرادی که می‌خواهند با بودجه‌ای کمتر فرشی همانند فرش‌های دستباف داشته باشند گزینه‌ای ایده‌آل خواهد بود.